به گزارش خبر۲۴، گزارش‌های اخیر از کاهش ارزش دلار در برابر ارزهای گروه 10، علی‌رغم افزایش نرخ بهره، زنگ خطر را برای اقتصاد ایالات متحده به صدا درآورده است.
نشانه‌های هشدار
از آغاز دور دوم ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ در ژانویه 2025، دلار در شاخص وزنی تجاری حدود 4 درصد افت کرده است. این کاهش، به‌ویژه پس از اعلام بسته محرک مالی آلمان در مارس 2025، شدت گرفت. داده‌ها نشان می‌دهند که برخلاف انتظار، افزایش نرخ بهره آمریکا نه‌تنها دلار را تقویت نکرد، بلکه با خروج سرمایه‌گذاران خارجی از اوراق خزانه‌داری به سمت بازارهای اروپایی، ارزش دلار بیش از پیش کاهش یافت. این روند، یادآور بحران پوند بریتانیا در 2022 است که افزایش بازدهی اوراق قرضه با سقوط ارزش ارز همراه شد.
ریشه‌های بحران
سیاست‌های مالی انبساطی آمریکا در سال‌های اخیر، همراه با بلاتکلیفی در سیاست‌های تعرفه‌ای، اعتماد جهانی به دلار را متزلزل کرده است. در آوریل 2025، اعلام تعرفه‌های متقابل و سپس عقب‌نشینی ناگهانی از آن‌ها، بازار اوراق خزانه را دچار آشوب کرد. این بی‌ثباتی، برخلاف قاعده اقتصادی که افزایش تفاضل نرخ بهره باید ارزش ارز را بالا ببرد، به افت دلار منجر شد. به گفته «رابین بروکس» از اندیشکده بروکینگز، «ارزش دلار، آینه‌ای از اعتماد جهانی به ثبات سیاسی و اقتصادی آمریکا است، و این آینه ترک برداشته است.»
رفتار غیرعادی بازار؛ پاداش ریسک مالی
داده‌های اخیر نشان‌دهنده پدیده‌ای نادر است؛ کاهش ارزش دلار هم‌زمان با افزایش نرخ بهره. این الگو، که در تضاد با اصول اقتصادی کلاسیک است، نشان‌دهنده شکل‌گیری «پاداش ریسک مالی» در بازارهای آمریکا است. سرمایه‌گذاران، که پیش‌تر حجم عظیمی از سرمایه را به بازارهای ایالات متحده تزریق کرده بودند، اکنون در حال بازنگری هستند. خروج سرمایه به سمت اروپا، به‌ویژه پس از اقدامات محرک مالی آلمان، نشانه‌ای از کاهش اعتماد به برتری اقتصادی آمریکا است.
افول هژمونی دلار
کاهش ارزش دلار، فراتر از یک نوسان اقتصادی، هشداری برای جایگاه آن به‌عنوان ارز ذخیره جهانی است. دهه‌ها طول کشید تا دلار به این جایگاه برسد، اما بی‌ثباتی‌های اخیر نشان می‌دهد که این موقعیت دیگر تضمین‌شده نیست. اگرچه افت 4 درصدی در شاخص وزنی تجاری از نوامبر 2024 تا کنون چشمگیر نیست، اما ترکیب آن با افزایش نرخ بهره و خروج سرمایه، تصویری نگران‌کننده از آینده اقتصادی آمریکا ترسیم می‌کند.
در مجموع باید گفت، اقتصاد آمریکا در سال 2025 در آستانه یک نقطه عطف قرار دارد. سیاست‌های مالی ناپایدار و آشفتگی‌های تعرفه‌ای، اعتماد جهانی به دلار را به چالش کشیده و نشانه‌های افول هژمونی اقتصادی این کشور را نمایان کرده است. رفتار غیرعادی بازار، از جمله کاهش ارزش دلار در کنار افزایش نرخ بهره، هشداری جدی است که نمی‌توان نادیده گرفت. آیا ایالات متحده می‌تواند اعتماد جهانی را بازگرداند، یا این آغاز پایان سلطه دلار است؟ زمان پاسخ خواهد داد.
